Derde vergadering Socialisten West-Brabant

Onze derde vergadering stond in het teken van discussie. Discussie over het project Socialisten.org, discussie over het soort acties dat we willen voeren en discussie over wat we nu eigenlijk willen. Aanleiding is de landelijke bijeenkomst van Socialisten.org die 16 Januari plaats zal vinden, hier word een bulletin voor opgesteld waar wij graag onze bijdrage aan leveren als werkgroep. Deze zal morgen te lezen zijn op onze site, en uiteraard later ook in het bulletin.

Scholing Alex de Jong

Alex de Jong is gevraagd of hij een scholing kan geven over de geschiedenis van de arbeidersbeweging in Nederland. Momenteel is er voor 30 Januari een ruimte gereserveerd bij het Belcrumhuis te Breda. De bedoeling is dat de inloop om 14.00 plaats zal vinden, en deze scholing tot c/a 17.00 zal duren. De doelgroep is vooral linkse mensen die al redelijk overtuigd zijn van linkse denkbeelden. Als na 14 Januari zeker is dat de corona maatregelen niet (in deze vorm) worden doorgezet kunnen we reclame gaan maken. Dit kunnen we onder andere via onze social media kanalen en de mailinglijst van socialisten.org.

Extra actie

Omdat we nog steeds met coronamaatregelen zitten, en dus niet zeker weten of de scholing door kan gaan doen we een extra actie. Dit keer gaan we posteren in Tilburg voor het compensatieprotest dat op dat op 5 Februari plaats zal vinden. Dit protest eist dat alle mensen met een studieschuld eerlijk gecompenseerd worden. Het leenstelsel is afgeschaft en een grote groep studenten is nu de dupe door een fikse studieschuld, compensatie is de enige manier om dit recht te trekken.

ROOD scholing

De scholing die we samen met ROOD organiseren zal begin Februari plaatsvinden.

Debatavond

Er zal snel overlegd worden, dan komt er een plan van aanpak voor de debatavond in Februari.

Discussie mbt landelijke bijeenkomst socialisten.org

Er komt een landelijke bijeenkomst waar één van de belangrijkste thema’s zal zijn wat nou de toekomst is en moet zijn van socialisten.org. Rond dit vraagstuk komt een bulletin, en hier willen wij als werkgroep een bijdrage aan leveren. Bram Jumelet heeft een discussiestuk ingestuurd (hieronder te lezen) en gaf vervolgens een toelichting over de situatie rondom de verschillende groepen in het land. Hierop volgde een discussie waar we vrij eensgezind uit leken te komen. Socialisten.org moet voorlopig niet meer zijn dan een beweging van verschillende onafhankelijke groepen die gezamenlijk optrekken rond de bredere koepel ‘Socialisten.org’. Ook kwam uit de discussie naar voren dat we duidelijk moeten hebben in welk opzicht we nou echt ‘uniek’ zijn. Welke kernwaarden en welke punten maken socialisten.org nou socialisten.org. Als opdracht aan de kerngroep willen we ze meegeven dat ze dit op papier zetten ter discussie ergens na de gemeenteraadsverkiezingen.

Wat voor acties willen we doen?

Als afsluiter van de avond ontstond er een discussie over het type acties die we graag willen ondernemen. Wat willen we nou doen, en wat willen we daarmee bereiken. Uit de discussie leek te komen dat we verschillende soorten acties moeten ondernemen om verschillende groepen mensen te bereiken. Zo is de scholing rond Alex de Jong bijvoorbeeld erg gericht op mensen die al duidelijk een socialistische visie hebben, is zo’n debat bedoeld om bestaande linkse groepen verder naar links te trekken en is een posteractie bijvoorbeeld weer goed om een breed publiek te informeren. Het idee hieromtrent is dus dat je, door goed na te denken over je doelgroep steeds, en dit goed te verspreiden over je activiteiten, je hopelijk het meeste uit je acties kunt halen.

Discussiestuk: Hoe moeten we ons verhouden tot Socialisten.org? – Door: Bram JumeletWe zitten in een heel bijzondere situatie. Eigenlijk zijn we een beetje per ongeluk dit project ingerold, en heeft het nog niet direct erg veel betekenis voor ons. Toch beginnen er vormen en vraagstukken te ontstaan die het nodig maken een antwoord te formuleren. Wellicht niet perse als groep, maar toch zeker als individuele deelnemers. Ik heb geprobeerd het kort te houden, maar het is nu eenmaal een lastig vraagstuk, dus er valt ook veel te zeggen.

Zo is er nu de situatie op landelijk niveau dat de lokale groepen die betrokken zijn bij Socialisten.org bestaan uit lokale partijtjes, die naar ik hoor ook leden, contributie, etc. zullen kennen. En aan de andere kant zijn er nu enkele werkgroepen en volgen er mogelijk meer, ieder met hun eigen invulling van het concept ‘werkgroep’. Tegelijkertijd zie je dat er een vraag is naar landelijke bijeenkomsten, er is een forum gekomen omdat dit geopperd werd, en ik denk dat er vrij natuurlijk een verdere tendens naar centralisatie zal bestaan. Dat wil zeggen, naar meer landelijke structuren.

Bij ons in het specifiek zitten SP-leden, ex-leden en nog anderen. Ik kan me ook voorstellen dat mensen in Tilburg (of elders) bijvoorbeeld nog graag aansluiten bij de SP. Terwijl een probleem dat ontstaat als dit een partij wordt zou zijn dat ze technisch gezien in strijd werken met de statuten van de SP. Daarnaast is het ook nog steeds zo dat de werkgroep in een relatief precaire fase zit, te vroegtijdig en halsoverkop van alles op gaan tuigen is niet nuttig, noch wenselijk, en waarschijnlijk een verspilling van energie.

De keuzes die we hebben

In mijn optiek zijn er twee keuzes op dit moment. Een relatief decentrale beweging met een koepel om het losjes bij elkaar te houden. Een plek waar verschillende groepen, bewegingen en mensen samen kunnen komen. De andere optie is een partij met centrale structuren, regels, statuten, leden en een algemene lijn. De twee opties kunnen natuurlijk in elkaar overlopen, zo zijn veel mensen voor een decentrale beweging die naar verloop van tijd kan uitgroeien tot een partij. Dit heeft ook historische parallelen met andere groepen, en is daarom boeiend te bestuderen. Maar hier kom ik straks op terug.

Ik hoorde bij een vergadering van ‘de kopgroep’ iemand uit Amsterdam zeggen dat hij een partij wil, maar dan met autonome afdelingen en een soort secretariaat aan het hoofd. In mijn optiek is dat ‘the worst of two worlds’, en een overtheoretisering van de breuk die nu plaatsvindt. Denken dat het probleem is dat er überhaupt mensen geroyeerd konden worden, en dat dat op miraculeuze wijze verholpen kan worden met lokale autonomie lijkt mij niet perse een logische conclusie. Een betere conclusie zou zijn dat de cultuur en politieke structuren binnen de SP niet goed ontwikkeld zijn. Zo is controle op je voorzitter moeilijk (wat hij/zij doet op de partijraad), zelfs als lid van het bestuur van de afdeling, moet het landelijk bestuur met één mond spreken en is factievorming officieus verboden. Daarnaast kent de SP een cultuur van pappen, nathouden en gezelligheid, en daar hoort kritische discussie of daadwerkelijke politiek niet echt bij.
In deze constructie heb je dan ook zowel de nadelen van een partij, als de nadelen van een decentrale beweging. Dat wil zeggen dat we in theorie geen mensen kunnen verenigen die lid zijn van partijen die dubbellidmaatschap niet toestaan (BIJ1 en SP bijvoorbeeld), dat je jezelf nauwer afkadert waarschijnlijk, maar ook dat je in slagkracht inboekt en eigenlijk jezelf tandeloos maakt, terwijl je niet de middelen hebt om op landelijke vraagstukken te reageren. Dit nog los van wat er zou gebeuren als je plots een zetel zou halen in de Tweede Kamer bijvoorbeeld. Wie bepaald dan wat er daar als onze vertegenwoordiger gezegd wordt en gebeurt? 

De brug-groep en de Socialistische Werkers Partij

Één groep waar ik veel paralellen mee zie is de brug-groep, die later de Socialistische Werkers Partij zou vormen. Nadat Khrushchev in 1956 de misdaden van Stalin bekend had gemaakt. En het dus duidelijk werd binnen de Communistische Partij van Nederland wat de omvang en schaal van de repressie is geweest, ontstond er een groepje dat een kritische herevaluatie wilde van alles wat ze tot zover voor lief hadden genomen. Zo zagen ze het gebrek aan democratie binnen de CPN (het gevolg van het rigide ‘democratisch centralisme’ van de partij, iets wat de SP ook onuitgesproken hanteert) heel juist als één van de oorzaken van zulke excessen. Verder was er nog een conflict over de EVC, de oude Communistische vakbond, dat ook meespeelde in deze scheuring. 
De ‘dissidenten’ werden geroyeerd en zouden uiteindelijk de ‘brug-groep’ vormen, vernoemd naar hun blad ‘de brug’. Hier waren zo’n 300 mensen ‘lid’ van. Het doel van deze groep was om de CPN democratisch te hervormen, en de scheuring weer ongedaan te maken. Het was een ideologisch divers groepje, dat voornamelijk verenigd was rond het idee dat er een democratisch tekort was in de CPN. Enkele jaren later zouden ze de handdoek in de ring gooien en de Socialistische Werkers Partij oprichten. 
Deze partij was enorm in zichzelf gekeerd, ze hadden een obsessie met het intern democratisch functioneren, een logisch gevolg van de scheuring. En daarnaast leek hun aandacht veelal uit te gaan naar erkenning krijgen in het buitenland, dit lukte met beperkt succes bij andere ‘dissidente’ Communisten, de meest opmerkelijke ervan zijn de Yugoslaven. Ze hadden hierbij de illusie dat die erkenning ze een élan zou kunnen geven om relevant te worden. Helaas wist de SWP zich totaal niet te onderscheiden van de CPN, en wanneer mensen met de keuze worden geconfronteerd tussen de real deal en een slap aftreksel, kiezen mensen meestal toch voor de real deal.

In tegenstelling tot veel van hun buitenlandse tegenhangers leidde de partij een zieltogend bestaan, om later op te gaan in de pas opgerichte Pacifistisch Socialistische Partij. Deze partij was opgericht door allerlei politiek daklozen, Trotskisten, Orthodox Marxisten, de oude linkerflank van de PvdA en vanaf toen dus ook oud-CPNers. Ik vrees dat hopen op een scheuring aan de linkerkant van GroenLinks dat wel succes heeft geen optie is in deze tijd. 

Dat betekend dat we deze historische waarschuwing serieus moeten nemen. Bij de overgang van de Brug-groep naar de SWP zag je al dat een deel afhaakte. Door de extreme focus die de SWP legde op verkiezingsresultaten leidde ook dit tot teleurstelling en afhakers. Zoals ik al eerder stelde hadden ze daarnaast hun prioriteiten niet duidelijk op orde, en wisten ze geen alternatief te bieden op de CPN.

Wat betekent dit voor ons?

Wij zijn in zoverre te vergelijken met de brug-groep van weleer in dat dit nu een decentraal project is, meer een overlegorgaan dan iets anders. En dat we een ideologisch diverse club hebben, met allerlei verschillende opvattingen daarbinnen die ontstond uit een roep tot democratisering. Ik verwacht ook dat als we de keuze zouden maken een partij te vormen, dit automatisch betekent dat er mensen zullen afvallen zoals dat met de SWP ook gebeurde.

Ook denk ik dat het succes van Socialisten.org helaas ook deels zal samenvallen met het eventuele electorale succes van de lokale partijtjes. Ik verwacht zelf niet dat in Amsterdam of Utrecht een zetel behaald kan worden. Maar denk dat een zetel in Rotterdam de beweging wat élan kan geven. Het zou een ijkpunt kunnen bieden, en hoop geven voor de toekomst. Toch denk ik niet dat we dan al meteen moeten overgaan op een partij. Ik denk dat sterke lokale groepen de eerste belangrijke stap zijn, dit kun je vooral bereiken door een eigen geluid te bieden en breed toegankelijk te zijn. Iets wat met een decentrale beweging het beste te doen moet zijn. 
Zodra de lokale groepen stevig staan kun je gaan praten over een eventuele partij, de vorm die dit moet aannemen, hoe je de verschillende stromingen daarbinnen onderdak kan bieden en welk gedachtengoed deze dient uit te stralen. Een partij die een fundamentele kritiek kan leveren op het Kapitalistische systeem, en de weg voorbereid op het alternatief, als lichtbaken van de arbeidersklasse.

“De weg is lang, en kent ook eenzaamheid
Maar mensen voer de strijd niet alleen
In deze tijd, die nog geen vrede kent
En geen gelijkheid voor iedereen
Wie weet er dan niet dat kapitalisten
Nooit werkelijk zeggen waarom ze bestaan
Ze hebben de macht, die willen ze houden
Rechtvaardigheid kennen ze enkel als waan

Kom socialisten trek ten strijde
Kom socialisten wees paraat
Onze strijd is niet langer te vermijden
Als je maar weet waar het steeds om gaat”

Bots, De Lange Weg